سرویس جهان مشرق - روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی به تحولات اخیر عربستان سعودی پرداخت و نوشت: شاهزاده ارشد سعودی، امیر ریاض به خاطر ابتلا به کرونا ویروس تحت مراقبت شدید قرار دارد. چندین عضو دیگر از خانواده سلطنتی نیز به این بیماری مبتلا شدهاند. با اعلام وضعیت فوقالعاده داخلی توسط مقامات، پزشکان در بیمارستان مدرنی که اعضای خاندان آل سعود را درمان میکند، در حال آماده کردن ۵۰۰ تخت برای دیگر اعضای سلطنتی و نزدیکان آنها هستند. در این هشدار که اپراتورهای بیمارستان تخصصی و مدرن ملک فیصل، سهشنبه شب به صورت الکترونیکی برای پزشکان ارشد ارسال کردهاند، نوشته شده: «دستورالعمل این است که برای بیماران ویژه در سراسر کشور آماده باشید».
نیویورکتایمز با اعلام اینکه یک نسخه از این پیام را به دست آورده است نوشت: این پیام با بیان اینکه «نمیدانیم چند مورد وجود دارد، اما حالت فوقالعاده اعلام میشود»، دستور میدهد که «همه بیماران مزمن هر چه سریعتر منتقل شده و تنها موارد کاملاً حاد و ضروری پذیرش شوند.» همچنین طبق این پیام، همه کارکنان بیمار باید در بیمارستانهای معمولیتر درمان شوند تا فضای کافی برای خاندان سلطنتی وجود داشته باشد. بیش از شش هفته پس از اعلام اولین مورد ابتلا در عربستان سعودی، حالا کرونا ویروس به قلب خانواده سلطنتی پر شاخ و برگ این کشور حمله برده است. به گفته یک منبع نزدیک به این خانواده، اکنون حدود ۱۵۰ عضو سلطنتی این کشور، از جمله شاخههای فرعیتر به این ویروس مبتلا شدهاند.
ملک سلمان ۸۴ ساله برای مصون نگهداشتن خود، به کاخی جزیرهای در دریای سرخ، نزدیک به شهر جده رفته است. در همین حال، محمد بن سلمان پسر و ولیعهد ۳۴ ساله او که عملاً حکومت را به دست دارد، با بسیاری از وزرا در مکانی دورافتاده در ساحل همین دریا خلوت گزیده، جایی که قرار است شهری پیشرفته معروف به نئوم را در آنجا بسازد.
ابتلای خاندان آل سعود نیز مانند بستری شدن نخستوزیر انگلیس آخرین مدرکی است که بیرحم بودن این بیماری همهگیر را نشان میدهد. کرونا ثروتمندترین شاهزادهها و فقیرترین کارگران مهاجر را بدون تبعیض دچار میکند؛ البته دستکم تا لحظهای که به دنبال آزمایش دادن و درمان میروند.
این گزارش در ادامه می افزاید: اما نفوذ بیماری به خانواده سلطنتی، میتواند انگیزه سعودیها از واکنش سریع و گسترده به این همهگیری را نیز نشان دهد. حاکمان عربستان، در ۲ مارس و حتی پیش از آنکه اولین مورد ابتلا در این کشور گزارش شود، ضمن اعلام محدودیت سفر به عربستان سعودی، زیارت مکانهای مقدس مسلمانان در مکه و مدینه را تعطیل کردند. اکنون مسئولان همه سفرهای هوایی و زمینی به داخل یا خارج از مرزها و بین استانهای داخل کشور را ممنوع کردهاند. آنها همه شهرهای بزرگ خود را تحت مقررات شدید منع آمدوشد قرار داده و تنها سفرهای کوتاه برای رفتن به فروشگاهها یا داروخانههای نزدیک را مجاز میدانند. همچنین از احتمال لغو مراسم سالانه حج که قرار بود در تابستان برگزار شود، خبر دادهاند. حج که ارکان اصلی دین اسلام است و سالانه ۲.۵ میلیون مسلمان را راهی مکه میکند، از سال ۱۷۹۸ که ناپلئون به مصر حمله کرد، هرسال بدون هیچ وقفهای برگزار شده است.
کریستین کوتز اولریچسن، استاد دانشگاه رایس که در مورد این کشور پادشاهی مطالعه میکند میگوید: «اگر این [ویروس] به خانواده [سلطنتی] راه پیدا کند، به مسئلهای حیاتی تبدیل خواهد شد». در حالی که مقامات سعودی خواستار در خانه ماندن شهروندان هستند، روز سهشنبه مسئولان بهداشتی این کشور هشدار دادند که این همهگیری تازه شروع شده است. بنا بر گزارش خبرگزاری رسمی عربستان سعودی، توفیق الربیعه وزیر بهداشت گفته است که در چند هفته آینده، موارد ابتلا به این ویروس، از حداقل ۱۰ هزار تا حداکثر ۲۰۰ هزار مورد متغیر خواهد بود.
این روزنامه آمریکایی در بخش دیگری از گزارش خود عنوان کرد: اما تعیین میزان دقیق انتشار ویروس در داخل این کشور غیرممکن است. عربستان سعودی نیز مانند بسیاری از کشورها، توانسته تنها افراد محدودی را آزمایش کند و آزمایشگاه تشخیص پزشکی اصلی آن بطور شبانهروزی کار کرده تا بتواند نیازها را رفع کند. جونا گینز، اپیدمیولوژیست ارشد در مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای ایالات متحده که به عنوان بخشی از یک برنامه آموزشی بلندمدت با دولت سعودی همکاری دارد، در مصاحبهای از ریاض گفته است که «این [شرایط] برای همه چالشبرانگیز است و عربستان سعودی نیز از این امر مستثنا نیست».
ابتلا و درمان امیر ریاض، شاهزاده فیصل بن بندر بن عبدالعزیز آل سعود توسط دو پزشک که روابط نزدیکی با بیمارستان مدرن [محل بستری شدن وی] دارند و دو فرد نزدیک به خانواده سلطنتی تأیید شده است. او که از افسران پیشین نظامی است و احتمالاً اواخر دهه ۷۰ عمر خود را سپری میکند، برادرزاده ملک سلمان و نوه بنیانگذار عربستان امروزی است. شاهزاده فیصل به عنوان امیر ریاض پایتخت کشور، در واقع مقامی را در اختیار دارد که پیشتر، پسر مورد علاقه ملک عبدالله پادشاه سابق و قبل از وی، خود ملک سلمان از آن خود کرده بود.
در خاندان سلطنتی، هزاران شاهزاده وجود دارد که بسیاری از آنها مرتباً به اروپا سفر میکنند. به گفته پزشکان و افراد نزدیک به این خانواده، برخی از آنها احتمالاً ویروس را با خود به کشور آوردهاند. نیویورک تایمز مینویسد: به گفته سه پزشک مرتبط با بیمارستانهای این کشور، بیشترین شیوع ویروس در بین غیرسعودیها بوده است. کارگران مهاجر از مناطق جنوب شرق آسیا یا کشورهای عرب فقیرتر، حدود یک سوم جمعیت تقریباً ۳۳ میلیون نفری عربستان را تشکیل میدهند. بیشتر آنها در اردوگاههای بزرگ و شلوغ در خارج از شهرهای بزرگ زندگی میکنند؛ چندین نفر در یک اتاق میخوابند و برای رفتن به سر کار، سوار اتوبوسهای مملو از جمعیت میشوند- شرایطی که برای انتقال ویروس ایدهآل است.
اکنون مسافرت هوایی تعطیل شده و بسیاری، دسترسی محدودی به مراقبتهای بهداشتی داشتهاند. کارفرمایان ظاهراً ملزم شدهاند کارگران خارجی خود را تحت پوشش بیمه سلامت شخصی قرار دهند، اما مقررات به ندرت اجرایی میشوند و به گفته استیون هرتوگ، استاد دانشکده اقتصاد لندن که مسائل عربستان سعودی را مطالعه میکند، «حتی اگر این پوشش بیمهای وجود داشته باشد، بسیار حداقلی است».
در پایان این گزارش آمده است: چندین پزشک عربستان سعودی یا دارای روابط نزدیک با بیمارستانهای این کشور میگویند که در حال حاضر، بیشترین شیوع این بیماری در محلههای فقیرنشین وسیع اطراف مکه و مدینه است. در این محلهها، صدها هزار مسلمان بومی آفریقا یا جنوب شرقی آسیا سکونت دارند که والدین یا اجدادشان دهها سال قبل، بیش از مدت ویزای زیارتی خود در این کشور اقامت کردند.
در حال حاضر، بیشتر نوادگان این مهاجران که در سعودی متولد شدهاند، طبقه اجتماعی محرومی را تشکیل میدهند که بدون داشتن هویت قانونی، دسترسی محدودی به مراقبتهای بهداشتی یا دیگر خدمات دولتی دارند. به نظر میرسد که بخش بزرگی از آنها را نوادگان پناهندگان برمه- یا میانمار کنونی- تشکیل میدهند که بیش از ۷۰ سال قبل به این کشور مهاجرت کردند. علاوه بر این، هر کارگر مهاجر یا دارای اقامت دائمی که ویزا نداشته باشد، در معرض خطر اخراج از کشور قرار میگیرد و این بطور بالقوه، آنها را از پیگیری مراقبتهای بهداشتی بازمیدارد.
گفتنی است بر اساس آخرین گزارشها شمار کل قربانیان ناشی از ویروس کرونای جدید (کووید-۱۹) در عربستان با مرگ ۶ تن دیگر به ۷۹ نفر افزایش یافته است. همچنین با شناسایی ۴۹۳ مورد جدید تعداد کل مبتلایان به ویروس کرونا به ۵ هزار و ۸۶۲ نفر و تعداد بهبود یافتگان هم به ۹۳۱ نفر رسیده است.